Doujit Doue
ha rei gloar d’ezhan

Daniela (12): Ne’m eus ket bet tro da vont d’ar skol, ma zud a zesk ac’hanon er gêr ha laouen on.

Daniel (43) Diplomet on war an ijinouriezh mekanik e Suis, met pa seller ouzh an enkadenn a ya war-zu ar bed, ez on bremañ labourer-douar bananez e Brazil

Betsy (42): Hag ur gristenez on hag ur wreg hag ur vamm laouen. Ur gwerzenn a laka ac’hanon da vezañ pouezus : Petra eo ar pal gounit ar bed a-bezh ha koll da ene ? Pe petra a roio an den evit e ene?

Daniel: A-hend-all: N’on ket ezel eus iliz ebet, skarzhet on bet abalamour ma oan re dizalc’h. Klasket em eus heuliañ Doue hep bezañ diouzh aozadurioù mab-den.

Gouzout a rez, an Doue hoc’h eus nac’het n’eo ket ar gwir Doue, met ur c’harikatur savet fall anezhañ. Satan, an diaoul, a oa gwechall eal Doue met kaset kuit eus an neñv, hag a zo mestr war ar bed-mañ, eo an hini a ziskouez Doue evel arbitr ha kriz, a lavar : sentit ouzhin pe e rostin ac’hanoc’h en tan. Enebour ar mad eo an hini a liv ar skeudenn-se. Faziet eo. Evit reizhañ an distummadur-se eo bet kaset gant Doue e Vab, evit diskouez d’ar bed penaos eo. Ar C’hrist en deus gwarantet : An hini en deus va gwelet en deus gwelet an Tad. evit embann dieubiñ ar brizonidi, reiñ ar gweled d’ar re dall, ha dieubiñ ar re a zo gwasket. Setu e labour. Mont a rae dre-holl oc’h ober vad, o yac’haat ar re a oa gwasket gant Satan. Doue a gare kement ar bed ma oa prest d’en em zispartiañ diouzh e Vab nemetañ evit ur gefridi risklus : bevañ war an douar e-pad 30 vloaz, gant ar riskl e vije ivez Jezuz taget gant ar pec’hed, hag e gollfe da viken. Kement-se evit ma c’hellfemp kaout ar vuhez peurbadus ma yafe ar raktres en-dro.

Daniel: Pa oan 17 vloaz em eus lavaret din-me : Krediñ a ran ez eus Doue hag eo karantez. Met kalz relijionoù ar bed a gred en un doare Doue bennak. Ha gallout a ran fiziout e gwirionez eo ar Bibl ger Doue ? Ha gallout a ran sevel ma buhez war ar fondasion-se ? Neuze em eus kavet un nebeud testenioù a ziskouez eo levr Doue ar Bibl :

> Ar brofeded a zo bet sevenet : Ar pennad diwar-benn delwenn Daniel 2 a brofede diwar-benn heuliad an impalaeriezhioù hag a zeskrive anezho, a-raok ma vijent bet. Keñveriañ anezhañ gant un holloueziadur pe ul levr istor, ha gwelet a reot e oa bet profedet gant ar Bibl kresk ha diskar impalaeriezhioù Persia, Gres ha RomaHag ivez rakwelet pegoulz e teufe ar Mesiaz. Sevenet e oa bet kement-se gant Jezuz-Krist.

> An arkeologiezh he deus kadarnaet gwirionded ar Bibl.

— Rolloù ar Mor Marv, skrivet a-raok ar C’hrist. Kadarnaat a reont reizhder ha kempoellded ar Bibl hebraek a-hed ar milvedoù. Ar roll Izaia eus daou vil vloaz zo a zo tost an hevelep hini a gaver er Bibl hiziv an deiz.

— Kalz skiantourien a grede e oa David ur vojenn, ha n’eus ket bet anezhañ biskoazh. Betek ma voe dizoloet “Stele Tel Dan”, eus an IXvet kantved kent JK, hag a ra anv eus “Ti David”

— Ar maen voabit “Mesha Stele”, eus 840 kent J.-K., bet kavet e Jordania. Danevellañ a ra trec’hioù roue Moab war an Israeliz, o kadarnaat an danevell biblek a gaver e 2 Rouaned 3. Reiñ a ra ivez dave d’an Doue israelat Jehovah pe Yau, 840 a-raok ar C’hrist.

— Hag e c’hellfen kinnig re all, evel maen Pilat, rolloù boued Babilon a ra anv eus roue Israel, kreñvlec’h David ha toull Ezekiaz.

> Unanenn an destenn. Skrivet gant ouzhpenn pevar-ugent den disheñvel, e meur a lec’h disheñvel, hag e mareoù disheñvel, pep lodenn a glot gant ar re all. Gwelet hoc’h eus moarvat ur Bibl gant seurt kroashentoù. Un unanenn eo ar Bibl, pep tra a glot asambles, dreist-holl studiañ gant izelegezh ha pedenn.

> Deskadurezh uhel ar Bibl : Tud fall n’o defe ket gallet skrivañ ar Bibl, evel ma kondaon anezho. Uhel, nobl ha goulennus eo ho live. War un dro ne guzh ket fazioù he harozed. Ma vije ur fablenn evit gounit heulierien e vije meuleudiet he dudennoù. Met nann, diskouez a ra frank fazioù ar batriarched, ar brofeded hag ar rouaned doujetañ.

> Ho levezon. Ma vije bet ar Bibl ul levr denel, ne vije ket bet gallet tizhout ar pezh he deus tizhet er bed a-hed ar c’hantvedoù. Ur levezon talvoudus, yac’haat ha treuzfurmel en deus bet hag en deus c’hoazh. Ar Yuzevien, bezomp onest, a vez sellet outo evel tud pinvidik abalamour ma heuliont lezennoù Doue. Diorroet eo ar C’hornôg hiziv an deiz rak he broioù o deus degemeret pennaennoù biblek ar justis hag al labour.

> Testeni Jezuz-Krist : Menegiñ ha kadarnaat a rae dalc’hmat ar Skriturioù. « Ar Skritur ne c’hell ket c’hwitañ » emezañ. Ar C’heneliezh zoken a sellas outañ evel un istor gwirion, e krouas Doue ar bed e c’hwec’h devezh, al liñvadenn, hag all. Ren a reas e vuhez gant kelennadurezh an Testamant Kozh.

> Hag evit echui, testeni an anaoudegezh : Klaskit bezañ kristen, hag e welot galloud Komz Doue !

Gouzout a rez, ken laouen omp, ar gounidoù a zeu eus bezañ kristen a zo brasoc’h eget ar c’holloù a c’hellfe bezañ. Bevañ ivez ur veaj gant ar C’hrouer. Lavarout a ra : Ho karet em eus gant karantez peurbadus, dre-se em eus ho tennet gant madelezh. Deuit da’m c’havout, c’hwi holl a zo skuizh ha bec’hiet, ha me a roio deoc’h diskuizh (Mazhev 11:28)

Reveromp an Doue-se a garantez, oc’h offr an obeissanç volonter, hac eus a galon. A-benn ar fin, an Aviel eo galloud Doue evit ar silvidigezh. Diouzh petra e fell da Zoue hor saveteiñ ? Eus hor pec’hejou. D’an holl re a zegemer anezhañ e ro ar C’hrist ar galloud da vezañ bugale Doue ha da baouez da bec’hiñ. Hiziv ha bremañ, mar kredit. Met petra eo ar pec’hed? Komz an Aotrou a lavar eo ar pec’hed torr al lezenn, setu an termenadur nemetañ a ginnig deomp ar Bibl. Ar pec’hed zo un diviz da dreuziñ al lezenn. Kreizennet eo lezenn Doue war an dek gourc’hemenn, ar pevar gentañ a ziskouez penaos e tiskouezomp hor c’harantez evit Doue, hag an eil taolenn, ar garantez evit hon nesañ. Neuze, e kinnig levr an Ermaeziadeg hag al Levitikos titouroù kempoell, liammet ouzh ar vuhez pemdeziek hag ouzh ar yec’hed. Eur blijadur eo heulia bolontez hon Doue, rak he lezennou a zo just ha mad.

Evel er c’hirri-boutin eo : ar reolennoù hag ar strishadurioù a servij d’hor surentez. Ar reolenn a lavar e rank ar c’harr mont bepred war an tu-se d’an hent bras, ha paouez ouzh ar gouloù ruz, n’eo ket c’hoantoù ar gouarnour, met kevratoù a servij deomp. Evel-se ivez, gourc’hemennoù an Aotrou a zo reizh ha reizh.

Met n’hellomp ket sentiñ dre hon nerzh. Evel bezañ c’hoant da dreuziñ ar Meurvor Atlantel en ur vag-roeñv e vefe. Ret eo deomp en em lezel da vervel, ha lezel ar C’hrist da vevañ ha da sentiñ ennon. Ya, setu lezel Doue da c’hwezhañ ennomp, ha kas hor bagoù war-raok. Doujit Doue ha roit gloar dezhañ. Doujit an Aotrou, rak deuet eo eur e varn. Jezuz a zo tost distro, e zonedigezh a vo gant galloud ha gloar bras, ha pep lagad a welo anezhañ. Jezuz a lavaras : evel ma teu al luc’hedenn eus ar sav-heol hag en em ziskouez er c’huzh-heol, evel-se e vo donedigezh Mab an den. Ar chañs hon eus da gaout an traoù mat eo ar vuhez nemeti hon eus, neuze e teu ar varnedigezh.

Ar poliser a ro deoc’h ar bilhed evit bezañ bleniet war an tu fall eus an hent n’en deus ket droug ebet ouzhin peurliesañ. N’emañ ket o tispakañ e gounnar warnon, met o lakaat al lezenn da dalvezout. Evel-se ivez, Doue a gar e holl grouadurien. Pa tenno ar pec’hed eus ar bed e vo ret dezhañ ivez distrujañ kement hini a stag ouzh ar pec’hed.

An ene a bec’ho ha ne fell ket d’ezan eur salver a varvo. Ar pec’hed eo torridigezh al lezenn. Torriñ a ra unan eus gourc’hemennoù an Aotrou. Jezuz n’eo ket deuet evit cheñch al lezenn, he deus he sevenet. Jezuz en deus torret reolennoù ijinet gant an dud, met n’eo ket ger Doue. Lavarout a reas : ken na dremeno an neñv hag an douar, ne dremeno ket ur jot nag ur pennad eus al Lezenn, e fin e vuhez e lavaras : Doujit Doue ha mirit e c’hourc’hemennoù, rak kement-se eo dever pep den. Rak Doue a gaso pep ober dirak ar varnedigezh, ha pep tra kuzh, pe e vefe mat pe fall. (Prezeger 12:13)

Brezelioù zo ha brudoù brezelioù, ken bresk eo ar vuhez. Pa guitaomp ar vuhez-mañ, peseurt skrid a lezfemp war-lerc’h ? Ar re varv ne gavont ket un eil chañs. Komz an Aotrou a lavar : ar re veo a oar emaint o vont da vervel, mes ar re varo ne ouzont netra. Er bez, e-lec’h m’emaoc’h o vont, n’eus na labour, na raktres, na gouiziegezh, na furnez ebet. Bremañ, e-keit ma’z oc’h bev, karit ha doujit Doue ha roit gloar dezhañ, rak kroget eo eur ar varn.

Adorit an hini en deus graet an neñvoù, an douar, ar mor hag ar mammennoù dour. Kement-se a zegas da soñj deomp eus ar pevare gourc’hemenn : Ho pet soñj eus deiz ar sabad evit e virout santel. E-pad c’hwec’h devezh e labouri hag e ri da holl labour, met ar seizhvet deiz a vo diskuizh evit Yau da Zoue. Ne reot labour ebet ennañ… Rak e c’hwec’h devezh en deus Yau graet an neñvoù hag an douar, ar mor ha kement a zo enno, ha d’ar seizhvet deiz en deus diskuizhet, setu perak en deus Yau e venniget hag e santelaet.

Satan, an diaoul, a oa gwechall un ael a sklêrijenn en neñv, met an ourgouilh hag ar gwarizi a oa mestr war e galon, hag e krogas da gasaat lezenn Doue, o kaout un droug ouzh e c’hourc’hemennoù reizh. Lavarout a rae ne oa ket ezhomm al lezenn-se gant an aeled. Ha levezoniñ a reas un den galloudus-kenañ e Roma da gemmañ unan eus gourc’hemennoù Doue, dindan stumm ur brovokadur. Ar gristenien betek ar pevare kantved a vire ar sabad, ar memes deiz hag ar yuzevien. Jezuz e-unan a lavaras : pedit evit na c’hoarvezfe ket ar bersekusion d’an deiz sabad.

Ha soñjet hoc’h eus biskoazh e vije bet divizet gant ur strollad implijidi en embregerezh ma labourit a-daol-trumm e felle dezho kaout ar Merc’her digoust a-bezh ? Ha ne vefe ket un taol-arnod evit aotrouniezh ar renerien ?

Evel-se, ar pab a c’hourc’hemennas ma vije cheñchet deiz ar repos eus ar sadorn, ar seizvet deiz, d’ar zul, an deiz kentañ eus ar sizhun. Hag e implijas evel digarez ar fed ma oa bet adsavet Jezuz d’an deiz kentañ. Ouzhpenn-se, evit ar gatoliked d’ar mare-se, e tegase ar sabad da soñj dezho eus ar Yuzevien, a oa kasaet. E-pad ur pennad e voe miret ar Sadorn hag ar Sul evel sent. Met a-hed ar bloavezhioù e oa bet dismegañset ar Sadorn ha komzet fall diwar e benn, rak un deiz a strishadurioù e oa, hag un deiz a levenez e oa ar Sul, setu ma oa deuet an devezh kentañ da vezañ brudet. Kement-se a c’hoarvezas er pevare kantved. Tennet e voe ivez eil gourc’hemenn ar c’hatekiz, a lavar arabat ober skeudennoù kizellet. Hag evit derc’hel an niver brav a zek gourc’hemenn, ar pab a rannas an dekvet gourc’hemenn e daou. Met lezenn an Aotrou a zo parfet, eme ar Salm 19, kement cheñchamant a zo un dismegañs d’an neñv. An natur hec’h-unan a sant an effet eus an treuç eus al lezen hac eus ar re a zistruj an douar, eme Isai : An douar a c’hlac’har hac a zec’h ; ar bed a wana hag a zec’h ; gwanaat a reont ar re uhelañ eus an dud eus an douar. E gwirionez eo saotret an douar abalamour d’he annezidi, abalamour ma torront al lezennoù, ma cheñchont ar statudoù ha ma torront an emglev peurbadus.

Ar seizhvet deiz, ar sadorn, eo deiz an Aotrou, gwellañ deiz ar sizhun, deiz ar familh. Ha pa vefe kollet hon labour, e tiskouezfe kement-se e karomp Doue a-greiz kalon. Ha prest e vefec’h da goll ho labour evit saveteiñ buhez an hini a garit ar muiañ amañ war an Douar ?

Lavarout a ra hor C’hrouer : Ha pa ankounac’hafe ur vamm ar bugel a gar, ne ankounac’hain ket ac’hanoc’h (Izaia 49:15). Penaos ne garfen ket un Doue evel-se ?

Pa en em roit d’ar garantez-se, pa vez torret ho “c’hwi” e respont d’ar garantez-se, ha pa grogit da reiñ sentidigezh a-youl vat, e c’hallit bezañ glanaet diouzh ho pec’hedoù, badezet dre ar soubidigezh. Aroueziñ a ra ar marv d’ar bed, hag an degemer eus ar vuhez a ro an Tad. Krouet en deus ar fontoù-dour-se evit hon walc’hiñ diouzh pep saotradur.

Ur bugel straed, emzivad, lous, c’hwezh fall, a voe degemeret en ur familh pinvidik. Resevet he deus soavon c’hwezh vat, ur serviedenn, ur banne brav ha dilhad glan. Met petra a c’hoarvezfe ma nac’hfe ar bugel mont da walc’hiñ pe ma paouezfe da wiskañ e zilhad kozh ? Dre-se, evit mont e rouantelezh an neñvoù, ezhomm hon eus da zegemer ur bern stadoù. An hini a guzh e dorfedoù ne raio morse berzh, met an hini a anzav hag o dilez en devo trugarez.

Lezel a reomp al levr elektronek fentus-mañ war ar bajenn-mañ, a ziskouez deoc’h tamm-ha-tamm an treuzfurmadur. Penaos kaout un darempred personel gant ho Tad neñvel. Hogen, mar klevit mouez an Tad, na galetait ket ho kalon.

Soñjit : petra dalv gounit ar bed a-bezh ha koll hoc’h ene ?