Mutiinine Lesa
kabili mupeele ubukata .

Daniela (12): Nshatala naya ku sukulu, abafyashi bandi balansambilisha ku ng’anda kabili ndi ne nsansa.

Daniel (imyaka 43) Nalipwishishe isukulu lyakusambilila ifyakupangapanga mu calo ca Switzerland, lelo pamulandu wa bwafya isonde lileyamo, nomba ndi mulimi wa banana mu Brazil .

Betsy (imyaka 42): Kabili ndi Umwina Kristu kabili mukashi kabili nyina uwa nsansa. Icikomo icinkuma: Cinshi cacindama ukusanga icalo conse no kuonaula umweo obe? Nangu cinshi umuntu engapeela pa mweo wakwe?

Daniel: Mu nshila: Nshili uwa mwi calici ilili lyonse, nalifumishiwepo pa mulandu wa kuti nali uwaibela nga nshi. Nalefwaya ukukonka Lesa ukwabula ukushintilila pa mabumba ya bantunse.

Mwalishiba, Lesa uo mwakanine te Lesa wa cine, lelo ni cimpashanya cakwe icapangwa mu nshila yabipa. Satana, cilende, uwali kale malaika wakwa Lesa lelo uwatamfiwe ukufuma mu mulu, kabili uuleteka ici calo, e ulelanga Lesa ngo wa bucisenene kabili uwa bukali, uo atila: umfwileni ine nangu nkakufuuta mu mulilo. Umulwani wa busuma e ulepenta ici cimpashanya. Alilufyanya. Caali pa kulungika uku kusendama Lesa atumine Umwana wakwe, ukulanga icalo ifyo ali. Kristu ashininkishe ukuti: Uwamwene ine amwene Wishi Ukulondolola umulimo Wakwe uwa pano isonde, Yesu atile: “Umupashi wakwa Shikulu uli pali ine, pantu ansuminishe ukubilisha imbila nsuma ku bapiina, antumine ukuposha aba mitima iyaonaika, . ukubilisha ukukakula abafungwa, no kulenga impofu ukumona, no kulubula abacushiwa.” Uyo wali mulimo Wakwe. Aleendauka alecita ifisuma, ukuposha abo abacushiwe kuli Satana. Lesa alitemenwe icalo nga nshi ica kuti aliitemenwe ukuipatulula umwine ukufuma ku Mwana wakwe umo fye pa mulandu wa mulimo wa busanso: ukwikala pano isonde pa myaka 30, ne busanso bwa kuti Yesu na o ali no kufimbwa no lubembu, no kumuloba umuyayaya. Ifi fyonse pakuti nga cakuti umulimo wabomba kuti twakwata ubumi bwa muyayaya.

Daniele: Ilyo nali ne myaka 17, natile: Nasumina ukuti Lesa eko kabili ali kutemwa. Lelo amapepo ayengi aya calo yasumina muli Lesa umo. Bushe kuti nacetekela cine cine ukuti Baibolo ni shiwi lya kwa Lesa? Bushe kuti napanga ubumi bwandi pali ici cishinte? Lyene nasangile ubushininkisho bumo ubwalanga ukuti Baibolo ni citabo ca kwa Lesa:

> Amasesemo yafikilishiwe: Icipandwa pa cimpashanya ca kwa Daniele 2 casobele ukukonkana kwa bufumu no kufilondolola, ilyo tafyalipo. Ukulinganya ku citabo ca lyashi lya kale nelyo ica lyashi lya kale, kabili mukamona ukuti Baibolo yasobele ukubuuka no kuwa kwa bufumu bwa Persia, Greece na RomaKabili na kabili yasobele inshita Mesia ali no kwisa. Ici califikilishiwe bwino bwino kuli Yesu Kristu.

> Ukufwailisha kwa fya ku numa kwashininkisha ubunte bwa Baibolo.

— Imipunda ya muli Bemba wa Mfwa, iyalembwa ilyo Kristu talaisa. Ifi fyashininkisha ukulungatika no kulungatika kwa Baibolo ya ciHebere ukufika ku myaka amakana. Umupundu wa kwa Esaya uwa myaka amakana yabili ayapitapo mupepi na umo wine uo tuli nawo mu Baibolo ilelo.

— Aba sayansi abengi basumine ukuti Davidi ali ni nkumbu, uushabako. Ukufika ilyo “Icibumba ca Tel Dani” casangilwe, ica mu mwanda wa myaka uwalenga 9 BC, kabili icalumbulwa pa “Ng’anda ya kwa Davidi” .

— Ibwe lya ku Moabu “Ilibwe lya Mesha”, ukufuma mu 840 BC, lyasangilwe mu Yordani. Ici citabo cilanda pa kucimfya kwa mfumu ya ku Moabu pa bena Israele, ukushininkisha ilyashi lya mu baibolo ilyasangwa muli 2 Imfumu 3. Na kabili cilanda pali Lesa wa bena Israele Yehova nelyo Yau, 840 ilyo Kristu talaisa.

— Kabili kuti nalanga na fimbi, pamo nga ilibwe lya kwa Pilato, imitantikile ya fya kulya fya ku Babiloni iyalumbulwa ishina lya mfumu ya Israele, umusumba wa kwa Davidi ne cishima ca kwa Hesekia.

> Iciputulwa ca malyashi. Icalembelwe na bantu ukucila pali amakumi yane abapusanapusana, mu fifulo ifingi ifyapusanapusana, kabili mu nshita shapusanapusana, cila ciputulwa cilasangwa kuli fimbi. Napamo mwalimonapo Baibolo iyakwata ifyebo fya musango yo ifya kulungatika. Baibolo ni ciputulwa, fyonse fyalilungama pamo, maka maka ukusambilila no kuicefya no kupepa.

> Amasambililo ya pa muulu aya Baibolo: Abantu babipa tekuti balembele Baibolo, nga fintu ibapingula. Umusango wenu walikulisha, uwa mucinshi kabili uwafwaya. Pa nshita imo ine, tacifisa ifilubo fya bashilika ba ciko. Nga ca kuti cali cishilano ca kusanga abakonshi, nga calumbanya abantu ba ciko. Lelo iyo, mu kulungatika cilanga ifilubo fya bafyashi ba kale abacindikwa nga nshi, bakasesema na bamfumu.

> Ukucincimusha kwenu. Nga ca kuti Baibolo yali ni citabo ca bantunse, nga tayafikilishe ifyo yafikilishe mu calo pa myaka iingi. Cali kabili cicili cili no kwaafwa, ukuposha no kwalula. AbaYuda, natube aba cine, bamonwa ukuti bali abakankaala pantu balakonka amafunde ya kwa Lesa. Icalo ca ku Masamba ilelo calitunguluka pantu ifyalo fya ciko fyasumine amafunde ya mu Baibolo aya bupingushi no kubomba umulimo.

> Ubushininkisho bwakwa Yesu Kristu: Atwalilile ukusosa no kushininkisha Amalembo. “Ilembo te kuti lifilwe” e fyo asosele. Nangu ni Ukutendeka aletontonkanya ukuti lyashi lya cine, ukuti Lesa alengele icalo mu nshiku mutanda, umumana, na fimbi. Atungulwile ubumi bwakwe ku masambililo ya Cipingo Cakale.

> Kabili icakulekelesha, ubunte bwakukumanya: Esha we mwine ukuba umuKlistu, kabili ukamona amaka ya Cebo cakwa Lesa!

Mwalishiba, tuli aba nsansa nga nshi, ifisuma ififuma mu kuba Umwina Kristu fyalicila pa fyo twingaonaula. Kabili moneni ulwendo no Mubumbi. Atile: Nalitemenwe no kutemwa kwa muyayaya, eico nalikukokele no luse. Iseni kuli ine imwe bonse abacushiwa kabili abalemenwa, kabili nkamupuusha (Mateo 11:28)

Natucindike uyu Lesa uwa kutemwa, ukutuula ukumfwila kwa kuitemenwa, kabili ukufuma pa nshi ya mutima. Pa numa ya fyonse, imbila nsuma ni maka ya kwa Lesa aya kupususha. Bushe Lesa afwaya ukutupususha kuli cinshi? Pa membu shesu. Kuli bonse abamupokelela, Kristu apeela amaka ya kuba Abana bakwa Lesa no kuleka ukucita ulubembu. Pali lelo na nomba, nga mwasumina. Lelo bushe ulubembu cinshi? Ishiwi lyakwa Shikulu litila ulubembu ni lubembu lwa mafunde, ubu e bupilibulo fye bumo ubo Baibolo itupeela. Ulubembu ni ukusalapo ukubembuka ifunde. Ifunde lya kwa Lesa lyashintilila pa mafunde ikumi, aya kubalilapo yane yalalanga ifyo tulanga ukutemwa kwesu kuli Lesa, kabili tebulo lya bubili, ukutemwa ifibusa fyesu. Lyena, icitabo ca Ukufuma na Amalevi cipeela amafunde ayakonkana, ayakuma ku mikalile ya cila bushiku no bumi busuma. Cilaba ica nsansa ukukonka ukufwaya kwa kwa Lesa wesu, pantu amafunde yakwe yalungama kabili yasuma.

Caba nga mu musebo: Amafunde ne fishinte filabomba pa kucingililwa kwesu. Ifunde lya kuti motoka lyonse afwile ukwenda kuli ulya lubali lwa musebo ukalamba, no kwiminina pa mipeto yafitulukila, te nkumbu sha kwa kateeka, lelo amabungano ayabombela ubusuma bwesu. Na kabili, amafunde ya kwa Shikulu yalilinga kabili yalikwata amano.

Lelo te kuti tuumfwile ku maka yesu. Ico kuti caba kwati kufwaya ukwabuka Bemba wa Atlantic mu bwato bwa kusendamapo. Tufwile ukuleka ukuifwa, no kuleka Kristu ukwikala no kumfwila muli ine. Nomba ee, ici ni kuleka Lesa ukutufuuta, no kutwala ubwato bwesu ku ntanshi. Mutiinine Lesa no kumupeela ubukata. Mucindike Shikulu, pantu inshita ya bupingushi bwakwe naifika. Yesu ali mupepi no kubwelela, ukwisa kwakwe kukaba mu maka no bukata ubukulu, kabili amenso yonse yakamumona. Yesu atile: nga fintu inkuba ifuma ku kabanga no kumoneka ku masamba, e fyo no kwisa kwa Mwana wa muntu kukaba. Ishuko lyesu ilya kucisanga bwino ni ubu fye bumi ubo tuli nabo, lyena kulaisa ubupingushi.

Kapokola uo akupeela tikiti wa kwensha motoka mu lubali lwabipa ilingi line takwata ubukali bwa pa lwakwe kuli ine. Talefumyapo ubukali bwakwe pali ine, lelo alekonka amafunde. Na Lesa alitemwa ifibumbwa fyakwe fyonse. Ilyo akafumyapo ulubembu mwi sonde, akafwile no kufumyapo umuntu onse uwakakatila ku lubembu.

Umupashi uwabembuka kabili uushafwaya umupusushi ukafwa. Ulubembu ni ukubembuka kwa mafunde. Ukubembuka limo ilya mafunde ya kwa Shikulu. Yesu taishile ku kwalula ifunde, alifikilishe. Yesu aonawile amafunde ayapangwa na bantunse, lelo te shiwi lya kwa Lesa. Atile: ukufika ilyo imyulu ne sonde fikapwa, tapali akashiwi kamo nangu akabokoshi kamo akapita mu Mafunde.Salomo, pa mpela ya mweo wakwe atile: Tiinine Lesa no kusunga amafunde yakwe, pantu uyu e mulimo wa muntu onse. Pantu Lesa akapingula umulimo onse, ne cintu conse icafisama, nga ca kuti cili bwino nelyo nga ca kuti cili icabipa. (Kasesema 12:13)

Kuli inkondo ne mbila sha nkondo, ubumi bwalyafya nga nshi. Nga twafuma muli ubu bumi, ni rekodi nshi tukashala? Abafwa tabakwata ishuko lya bubili. Ishiwi lyakwa Shikulu litila: aba mweo balishiba ukutila bakafwa, lelo abafwa tabaishiba nangu cimo. Mu cilindi, uko uleya, tamwaba umulimo, nangu ni fyo, nangu ni fyo, nangu ni mano ayanono. Eico nomba, ilyo muli no mweo, mutemwe no kucindika Lesa no kumupeela ubukata, pantu inshita ya bupingushi naitendeka.

Mupepele uwalengele imyulu ne sonde na bemba ne fishima fya menshi. Ici citucinkulako ifunde lyalenga ine: Ibukisheni ubushiku bwa Sabata pa kuti bube ubwa mushilo. Inshiku mutanda ukabomba no kubomba imilimo yobe yonse, lelo ubushiku bwalenga cinelubali bukaba bwa kupuusha kuli Yau Lesa obe. Tamulingile ukubomba umulimo nangu umo muli ici… Pantu mu nshiku mutanda Yau apangile imyulu ne calo, bemba na fyonse ifyabamo, kabili pa bushiku bwalenga cinelubali apuushishe, eico Yau amupaale no kumusangulula.

Satana, cilende, kale ali malaika wa lubuuto mu mulu, lelo ukuitutumula no bukali fyalicindeme mu mutima wakwe, kabili atendeke ukupata ifunde lya kwa Lesa, ukukwata ukupata ku mafunde Yakwe ayalungama. Atile bamalaika tabalekabila ili funde. Kabili alengele umuntu uwa maka nga nshi mu Roma ukucinja limo ilya mafunde ya kwa Lesa, mu musango wa kulenga umuntu ukukalipa. Abena Kristu ukufika mu mwanda wa myaka uwalenga ine balesunga Sabata, ubushiku bumo bwine no baYuda. Yesu umwine atile: pepeni ukuti ukucushiwa kukacitika pa Sabata.

Bushe nalimo mwatontonkanyapo nga ca kuti mu kampani umo mubomba mu kupumikisha ibumba lya babomfi lyapingwilepo ukuti balefwaya ukuba na Citatu conse ica fye? Bushe ico te kuti cibe ica kukansana ku maka ya ba direkita?

E ico, papa alandile ukuti ubushiku bwa kupuuza bupilibulwe ukufuma pa Mulungu, ubushiku bwalenga cinelubali, ukufika pa Mulungu, ubushiku bwa kubalilapo mu mulungu. Kabili abomfeshe nge cishinka ca kuti Yesu abuushiwe pa bushiku bwa kubalilapo. Na kabili, ku Bakatolika pali ilya nshita, Sabata yalebaibukisha abaYuda, abasuulwa. Pa nshita imo, ubushiku bwa Cibelushi na bwa Mulungu bonse babili balesungwa nga basantu. Lelo mu kupita kwa myaka, ubushiku bwa Cibelushi bwalesuulwa kabili bwalelandwapo bwino, pantu bwali bushiku bwa kukansha, kabili pa Mulungu bwali bushiku bwa nsansa, e co ubushiku bwa kubalilapo bwatendeke ukutemwa abantu. Ici calicitike mu mwanda wa myaka uwalenga ine. Ifunde lya bubili ilya katekisimu, ilya kuti mwipanga ifikope ifyapangwa, na lyo lyalifumishiwepo. Kabili pa kusungilila impendwa iisuma iya mafunde ikumi, papa apaatulwile ifunde lyalenga ikumi mu fiputulwa fibili. Lelo ifunde lya kwa Shikulu lyalipwililika, e fyo Amalumbo 19 yalanda, ukwaluka konse ni cilumba ku mulu. Icibumbwa cene ciumfwa ubusuma bwa kuonaula ifunde na abo abaonaula icalo, e fyo Esaya atila: Icalo cilalila kabili cilauma; icalo cilacepa kabili cilauma; balecefyako amaka ya bantu abacilapo pa calo. Na kuba, icalo caliba icaonaika pa mulandu wa bekalamo, pantu balaonaula amafunde, balaalula amafunde no kuonaula icipangano ca muyayaya.

Ubushiku bwalenga cinelubali, ubushiku bwa Cibelushi, bushiku bwa kwa Shikulu, ubushiku bwacilapo bwino mu mulungu, ubushiku bwa lupwa. Nangu ca kuti twapooswa incito, ici cikalalanga ukuti twalitemwa Lesa no mutima wesu onse. Bushe kuti mwaitemenwa ukuleka incito yenu pa kuti mupususe ubumi bwa muntu uo mwatemwa sana pano isonde?

Kabumba wesu atila, “Nangu cakuti nyina aluba umwana wakwe uwatemwikwa, ine nshakakulube iwe” (Esaya 49:15). Bushe kuti natemwa shani Lesa nga uyo? Ilyo waipeelesha kuli uku kutemwa, ilyo “iwe wine” waonaika mu kwasuka uku kutemwa, kabili watendeka ukupeela ukumfwila kwa kuitemenwa, kuti wasanguluka ukufuma ku membu shobe ukupitila mu kubatishiwa ukupitila mu kubikwa mu menshi. Cilangilila imfwa ku calo no kupokelela ubumi ubo Wishi apeela. Alengele ifi fishima fya menshi ku kutusamba ku bubi bonse. Umwana wa mu musebo uwakowela, uwanunkila, uwa nkumbabulili alipokelelwe mu lupwa lwa fyuma. Bamupeele sopo uwanunkila bwino, itaulo, ukusamba bwino, ne fya kufwala ifya busaka. Lelo ni shani nga ca kuti umwana akaana ukusamba nelyo aleka ukufwala ifya kufwala fyakwe ifya kale? E ico, pa kuti twingile mu bufumu bwa mu mulu, tufwile ukusumina ifintu fimo. Umuntu uufimba ifilubo fyakwe takatunguluke, lelo uufisumina no kufileka akakwata uluse. Tuleka pali ili ibuula ili ibuuku lya ebook ilya kupapusha, ilyalanga inshila ya kwalukilamo intanshi-ku-ntanshi. Uko twingakwata ubucibusa bwa pa lwenu na Wishi wa ku mulu. Pali lelo, nga mwaumfwa ishiwi lya kwa Wishi, mwikosha umutima wenu.

Ibukisheni ukuti: cinshi cisuma ukupoka icalo conse, no kuonaula umweo wenu?